ในช่วงเวลาที่เศรษฐกิจโลกเผชิญความไม่แน่นอนอย่างต่อเนื่อง อันเป็นผลจากการชะลอตัวของอัตราการเติบโตทางเศรษฐกิจและภาวะเงินเฟ้อที่ยังไม่กลับเข้าสู่ระดับเป้าหมาย หลายประเทศต่างเผชิญแรงกดดันในการกำหนดนโยบายเศรษฐกิจที่เหมาะสม ท่ามกลางต้นทุนการดำรงชีวิตที่สูงขึ้น ค่าเงินผันผวน และพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนไป การปรับตัวอย่างมีประสิทธิภาพของภาคครัวเรือน ภาคธุรกิจ และภาครัฐ จึงเป็นสิ่งสำคัญในการลดผลกระทบและเตรียมความพร้อมสำหรับการฟื้นตัวอย่างยั่งยืน
ภาวะเศรษฐกิจถดถอยและเงินเฟ้อ: ความเข้าใจเบื้องต้น
เศรษฐกิจถดถอย (Recession) หมายถึงภาวะที่กิจกรรมทางเศรษฐกิจโดยรวมชะลอตัวลงอย่างมีนัยสำคัญ โดยวัดจาก GDP ที่ลดลงต่อเนื่องอย่างน้อย 2 ไตรมาส ขณะที่ เงินเฟ้อ (Inflation) คือการที่ระดับราคาสินค้าและบริการโดยทั่วไปปรับตัวสูงขึ้น ส่งผลให้กำลังซื้อของเงินลดลง ซึ่งในปัจจุบันหลายประเทศเผชิญกับสถานการณ์ที่ทั้งสองภาวะเกิดขึ้นพร้อมกัน หรือที่เรียกว่า “stagflation” ซึ่งสร้างความท้าทายอย่างมากต่อการกำหนดนโยบาย
แนวทางการปรับตัวในระดับบุคคลและครัวเรือน
- การวางแผนการเงินอย่างรัดกุม: การจัดทำงบประมาณรายรับ-รายจ่ายที่ชัดเจน ลดรายจ่ายที่ไม่จำเป็น และเน้นการออมเพื่อรองรับความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้น
- เพิ่มทักษะและความรู้ใหม่: ใช้ช่วงเวลาที่เศรษฐกิจซบเซาเป็นโอกาสในการเรียนรู้ทักษะใหม่ เช่น ด้านดิจิทัล ภาษา หรือทักษะอาชีพ เพื่อเพิ่มความสามารถในการแข่งขัน
- การลงทุนอย่างระมัดระวัง: หลีกเลี่ยงการลงทุนที่มีความเสี่ยงสูง และกระจายความเสี่ยงไปยังสินทรัพย์ที่มีความมั่นคง เช่น ตราสารหนี้ หุ้นปันผล หรือทองคำ
การปรับตัวในระดับภาคธุรกิจ
- เพิ่มประสิทธิภาพการดำเนินงาน: ลดต้นทุนที่ไม่จำเป็นโดยไม่ลดคุณภาพ เช่น ใช้ระบบอัตโนมัติ หรือพลังงานทางเลือก
- ปรับโมเดลธุรกิจให้ยืดหยุ่น: หันมาใช้กลยุทธ์ออนไลน์ ขยายช่องทางขาย และสร้างความสัมพันธ์กับลูกค้าในระยะยาว
- สร้างความสามารถในการแข่งขัน: พัฒนาสินค้า บริการ และแบรนด์ให้มีจุดเด่น ตอบสนองพฤติกรรมผู้บริโภคที่เปลี่ยนแปลง
บทบาทของภาครัฐและนโยบายเศรษฐกิจ
- นโยบายการเงินแบบผ่อนคลาย: การลดอัตราดอกเบี้ยหรือการเพิ่มสภาพคล่องในระบบ เพื่อกระตุ้นการใช้จ่ายและการลงทุน
- นโยบายการคลังแบบขยายตัว: การลงทุนในโครงสร้างพื้นฐาน การอุดหนุนภาคครัวเรือนและธุรกิจรายย่อย เพื่อกระตุ้นอุปสงค์รวมของประเทศ
- การดูแลเสถียรภาพด้านราคาสินค้า: ควบคุมราคาสินค้าจำเป็นและสนับสนุนภาคการผลิตให้มีต้นทุนที่สามารถแข่งขันได้
สรุป
การเผชิญกับภาวะเศรษฐกิจถดถอยและเงินเฟ้อพร้อมกัน เป็นสถานการณ์ที่ต้องอาศัยความร่วมมือจากทุกภาคส่วนในการปรับตัวอย่างมีสติและมียุทธศาสตร์ ทั้งในระดับบุคคล ครัวเรือน ธุรกิจ และนโยบายรัฐ การมีข้อมูลที่ถูกต้อง ทัศนคติที่เปิดรับการเปลี่ยนแปลง และการวางแผนล่วงหน้าอย่างมีเหตุผล จะช่วยให้สามารถผ่านพ้นภาวะวิกฤติเศรษฐกิจไปได้อย่างมั่นคงและยั่งยืน
ที่มา : https://chatgpt.com/c/684b8670-8fc0-8009-87de-c77518c8aa3a
โดย อาจารย์ปานทิพย์ แสนสง
ประธานหลักสูตรบัญชีบัณฑิต คณะบริหารและการจัดการ
มหาวิทยาลัยเจ้าพระยา
