พายุดีเปรสชั่น พายุโซนร้อน ไต้ฝุ่น 4-5 ลูก ถาโถมเข้าสู่เวียดนามแล้วลุกลามล่วงเลยมาถึงเมืองไทยในภาคเหนือ ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ จนเกิดสถานการณ์น้ำท่วมระดับ “ถล่มเมือง” น่าน เพชรบูรณ์ (หล่มเก่า,หล่มสัก) ชัยภูมิ ฯลฯ
เมืองที่อยู่ในพื้นที่ดอน โนน โขดเขินเนินไศล ฯลฯ อย่างไว้วางใจว่าน้ำจะไม่ท่วม ด้วยเหตุผลที่ว่า เพราะ 30 ปี , 50 ปี , 100 ปีที่ผ่านมาไม่เคยปรากฏประวัติว่าน้ำเคยท่วม
ด้วยความประมาทดังกล่าว อาคารบ้านเรือน ตึกรามบ้านช่อง สถานที่ราชการ วัดวาอารามทั้งหลาย ในหลาย ๆ จังหวัด ที่ถูกคุกคามด้วยพายุฝนระดับรุนแรงจึงต้องจ่อมจมอยู่ใต้ระดับน้ำฝนที่ไหลบ่าเข้าท่วมเมืองในยามค่ำคืน
ไม่ทันระวังตัว ขนย้ายข้าวของหนีน้ำไม่ทัน ข้าวของเครื่องใช้จมน้ำเสียหายมากมายระดับวอดวายมานับต่อนักแล้ว….แต่ก็ไม่เคยจดจำหรือเข็ดหลาบ!
การไว้วางใจองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นระดับเทศบาลตำบล,เมือง,นคร ว่าจะสามารถป้องกันสถานการณ์อุทกภัยถล่มเมืองได้อย่างแน่นอน ก็ต้องน้ำตาตกกันมาหลายอำเภอ หลายจังหวัด หลายครั้งในหลาย ๆ ปีที่ผ่านมา
สถานการณ์สุดท้ายคืออำเภอหล่มสัก เพชรบูรณ์ ที่ระดับน้ำในแม่น้ำป่าสักล้นพนังกั้นริมแม่น้ำเข้าท่วมตัวตลาด โดยชาวบ้านร้านตลาดไม่ทันตั้งตัว ไม่ทันเตรียมใจเพราะตายใจ คิดว่าระดับน้ำในแม่น้ำคงจะไม่สูงนัก
เทศบาลเมืองฯ คงจะเอาอยู่ โดยไม่ฉุกใจไปตรวจดูความสูงของพนัง(กำแพง) กั้นน้ำริมแม่น้ำป่าสักและความมั่นคงของพนัง(กำแพง) ป้องกันน้ำล้นฝั่งที่เก่าแก่
แล้วสถานการณ์ระดับน้ำล้นข้ามกำแพง(พนัง) กั้นน้ำเข้าสู่ตัวเมืองหล่มสักก็เกิดในพริบตาเมื่อถึงเวลาที่ระดับน้ำเพิ่มสูงอย่างรวดเร็ว และพลังน้ำผนวกกับความเร็วของกระแสน้ำก็ทำลายกำแพง(พนัง) กั้นน้ำท่วมเมืองเป็นระยะทางนับ 10 เมตรแล้วขยายความยาวของกำแพงที่พังออกไปในพริบตา ซึ่งไม่มีทางที่การแก้ไขจะกระทำได้ทันท่วงที
โดยลืมนึกถึงคำกล่าวที่ว่า “กันไว้ดีกว่าแก้!”
ทุกสังคมต้องช่วยกันคิด ช่วยกันเป็นหูเป็นตาให้ชุมชนในยามที่เกิดสถานการณ์ที่ไม่น่าไว้วางใจ ทั้งในสถานการณ์ภัยธรรมชาติและภัยจากมนุษย์ด้วยกันเอง
การป้องกันอาจจะเป็นอาการของ “ไม่เห็นน้ำ ตัดกระบอก ไม่เห็นกระรอก โก่งหน้าไม้” หรือ “ตีตนไปก่อนไข้” แต่จะใช้งบประมาณน้อยกว่าการแก้ไขในสถานการณ์ที่เกิดความเสียหายไปแล้ว เหมือนคำเตือนสติของโบราณที่ว่า
“กันไว้ดีกว่าแก้ เพราะถ้าแย่แล้วจะแก้ไขไม่ทัน!”
สถานการณ์ป้องกันสาธารณภัยประเภทต่าง ๆ ในเมืองไทยของเรา ส่วนใหญ่จะดำเนินไปแบบ “ขอไปที” ทำไปพอเป็นพิธี ๆ ทำแบบเสียไม่ได้
และเมื่อเกิดเหตุเภทภัยร้ายแรงขึ้นมา ความเสียหายมักจะมหาศาลสูญเสียงบประมาณของบ้านเมืองอย่างมโหฬาร….ตลอดมา.
บก.
