ช่วงเวลานี้ไม่มีอะไรดีไปกว่าการพูดถึงเรื่อง… “ชรา” เพราะสังคมเราวันนี้ เดินทางมาถึงสังคมผู้สูงอายุ Aging Society แล้ว ซึ่งเป็นสังคมที่มีประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป หรือ 65 ปีขึ้นไป ที่มีอัตราส่วนมากกว่าร้อยละ 10 หรือ 7 ตามลำดับของประชากรทั้งหมด
เฉพาะในจังหวัดนครสวรรค์ จำนวนประชากรผู้สูงอายุคือ 60 ปีขึ้นไป สำรวจเมื่อปี 2564 มีประมาณ 225,891 คน คิดเป็น 21.82% ของประชากรทั้งหมดของจังหวัด
เมื่อมีคนสูงอายุมากขึ้น ผมว่าเราน่าจะมีเรื่องอะไรดีๆที่เกี่ยวกับคนสูงวัย เอามาเล่าสู่กันฟัง ถือว่าเป็นการปลอบใจ หรือให้กำลังใจกันก็น่าจะดี
งวดนี้ผมก็ไปอ่านเจอ เรื่องหนึ่งที่เขาเตือน… “คนแก่ หรือ คนชรา” อ่านดูแล้วน่าจะเป็นประโยชน์ เลยถือโอกาสเอามาให้แฟนๆคุยกับเจ้าพระยาได้อ่านดู เรื่องมีอยู่ว่า…
ผู้อำนวยการโรงพยาบาลปักกิ่งได้ให้ประโยค 5 ประโยคสำคัญกับผู้สูงอายุคือ
“โรค” หลายชนิดไม่ใช่โรค แต่เป็นการแก่ชราตามปกติ
- คุณไม่ได้ป่วย แต่คุณแก่แล้ว!
- “โรค” หลายชนิดที่คุณคิด เป็นสัญญาณที่บ่งบอกว่าร่างกายกำลังแก่ชรา เช่น
1.“ความจำเสื่อม” ไม่ใช่โรคอัลไซเมอร์ แต่เป็นกลไกป้องกันตัวเองของสมองผู้สูงอายุ อย่ารีบร้อนทำให้ตัวเองตกใจ นี่คือการที่สมองแก่ชรา ไม่ใช่โรค หากคุณลืมว่าวางกุญแจไว้ที่ไหน แต่คุณหาเจอเองได้ นั่นไม่ใช่โรคสมองเสื่อม
- “เดินช้า ขาและเท้าไม่มั่นคง” ไม่ใช่อัมพาต แต่เป็นการเสื่อมของกล้ามเนื้อ วิธีแก้ไขไม่ใช่การกินยา แต่คือการเคลื่อนไหว
- “นอนไม่หลับ” ไม่ใช่โรคนอนไม่หลับ คือสมองกำลังปรับจังหวะ การเปลี่ยนแปลง “โครงสร้างการนอนหลับ” อย่ากินยานอนหลับอย่างไม่เลือกหน้า การพึ่งพายานอนหลับและยาอื่นๆ เป็นเวลานานจะทำให้มีความเสี่ยงต่อการหกล้ม ความจำเสื่อม ฯลฯ “ยานอนหลับ” ที่ดีที่สุดสำหรับผู้สูงอายุคือ คือการได้รับแสงแดดมากขึ้นในระหว่างวันอย่างสม่ำเสมอ
- “อาการปวดตามตัว” ไม่ใช่โรคไขข้อ แต่เป็นปฏิกิริยาปกติของการเสื่อมของเส้นประสาท ผู้สูงอายุหลายคนบอกว่า “แขนขาปวดไปหมด เป็นโรคไขข้อหรือกระดูกพรุน”
กระดูกพรุนและบางลงได้ แต่ “อาการปวดตามตัว ” 99% ไม่ใช่โรค แต่เกิดจากการสื่อสัญญาณของเส้นประสาทช้าลงทำให้อาการปวดถูกขยายมากขึ้น เรียกว่า “ อาการไวต่อความรู้สึกของเส้นประสาทส่วนกลาง” ซึ่งเป็นการเปลี่ยนแปลงทางสรีรวิทยาที่พบบ่อยในผู้สูงอายุ ยาแก้ปวดไม่ใช่ทางแก้ การออกกำลังกายและกายภาพบำบัดเป็นวิธีการปรับสภาพร่างกาย
แนะนำ “แช่เท้า + ประคบร้อนก่อนนอน + นวดเบาๆ” ซึ่งมีประสิทธิภาพมากกว่าการทานยามาก
- “การตรวจร่างกาย เจอผิดปกติ” ก็ไม่ใช่โรค เสมอไป คือมาตรฐานดัชนี สำหรับผู้สูงวัย ยังไม่ได้รับการปรับแก้ องค์การอนามัยโลกแนะนำว่า ดัชนีมาตรฐานจากการตรวจร่างกาย สำหรับผู้สูงอายุแล้ว ควรผ่อนปรนกับตัวเลขบ้าง เช่นคอเลสเตอรอล ผู้สูงอายุจะมีคอเลสเตอรอลสูงกว่าคนวัยอื่นเพียงเล็กน้อย แต่มีอายุยืนยาวกว่า เนื่องจากคอเลสเตอรอลเป็นวัตถุดิบในการสังเคราะห์ฮอร์โมนและเยื่อหุ้มเซลล์ หากระดับคอเลสเตอรอลต่ำเกินไปก็อาจลดภูมิคุ้มกันได้ง่าย
แนวทางการป้องกันและรักษาโรคความดันโลหิตสูงในประเทศจีน ได้ระบุอย่างชัดเจนว่าเป้าหมายการลดความดันโลหิตของผู้สูงอายุคือ <150/90 mmHg ไม่ใช่มาตรฐานของคนหนุ่มสาว <140/90
อย่าถือว่า “การแก่ชรา” เป็น “ความเจ็บป่วย” การแก่ชราไม่ใช่โรค แต่เป็นทางผ่านของทุกคน
สำหรับผู้สูงอายุและลูกหลาน:
ประการแรก จงจำไว้ว่า: ไม่ใช่ทุกความไม่สบายจะเป็นโรค
ประการที่สอง ผู้สูงอายุ อย่ากลัวรายงานการตรวจร่างกายหรืออย่าหลงเชื่อโฆษณา
ประการที่สาม สิ่งที่สำคัญที่สุดสำหรับเด็กๆ ไม่ใช่การพาพ่อแม่ไปโรงพยาบาล แต่ควรพาพวกเขาไปเดินเล่น อาบแดด กินข้าว และพูดคุย
การแก่ชราไม่ใช่ศัตรู แต่การรับรู้ผิดๆต่างหากที่เป็นศัตรู
อ่านมาถึงบรรทัดสุดท้าย…สบายใจในความ…”แก่” ของเรากันไหมครับ ?
………………………………………
