ในห้วงอุทกภัย ข้อมูลข่าวสารที่เผยแพร่สู่สาธารณชน แทบทุกช่องสื่อล้วนแล้วแต่กล่าวถึงโทษภัยของสถานการณ์น้ำท่วมด้วยประการทั้งปวง
ยากนักจักหาได้ว่าจะมีผู้สื่อข่าวของหนังสือพิมพ์ วิทยุฯ โทรทัศน์ รวมทั้งสื่ออิสระสื่อโดยสัญชาตญาณ สื่อจำเป็น สื่อสมัครเล่น สื่อที่ไม่ได้ตั้งใจหรือไม่เต็มใจ ฯลฯ สำนักใด? ฉบับใด? คนใด? ที่จะกล่าวถึงหรือเผยแพร่.ถึงข้อดีของสถานการณ์น้ำท่วม
ทั้งที่ข้อดีของสถานการณ์น้ำท่วมจะมีแง่มุมดีๆ และมีประโยชน์ต่อสังคม ชุมชน หรือบ้านเมืองนั้นๆ เช่น ที่ราบลุ่มสามเหลี่ยมปากแม่น้ำไนล์ ปากแม่น้ำคงคา ปากแม่น้ำเจ้าพระยา ที่กระแสน้ำ จะพัดพาโอชะซึ่งหมายถึง ปุ๋ย ธาตุอาหารสำหรับพืชพรรณธัญญาหารมาเอิบอาบผืนแผ่นดินในบริเวณพื้นที่สามเหลี่ยมปากแม่น้ำสายใหญ่สายต่างๆทั่วทุกภูมิภาคของโลก.
เมื่อพื้นดินคืนสู่ความอุดมสมบูรณ์ ภายหลังจากการถูกน้ำท่วมนานแรมสัปดาห์, แรมเดือน บรรดาผลหมากรากไม้ พืชพันธุ์ธัญญาหารต่างๆ ก็จะฉวยโอกาสเติบโตพรวดพราดเพราะธาตุอาหารประเภทไนโตรเจน ฟอสฟอรัส โปรตัสเซียม. และอื่นๆอีกมากมายพากันมาตกตะกอนทับถมบนหน้าดินเกลื่อนกล่นล้นแผ่นดิน.
สมัยก่อน สมัยที่ท้องทุ่งนายังไม่เต็มไปด้วยยาฆ่าหญ้า ยาฆ่าปู ยาฆ่าแมลงที่ไหลบ่าตามสายฝนลงไปปะปนกับน้ำสะอาดในท้องนา ในแม่น้ำลำคลองห้วยหนองคลองบึง.
ในท้องนายังอุดมด้วยกุ้งหอยปูปลา แมงดานา กบเขียดอึ่งอ่างคางคก เสียงกบเขียดร้อง เกรี๊ยด! กร๊าด! ดังสนั่นลั่นทุ่งในยามที่ต้นข้าวกล้าเขียวระบาดเต็มท้องนา.
เมื่อเกิดสถานการณ์น้ำท่วม บรรดากุ้งหอยปูปลาในท้องนาก็ตะเกียกตะกายออกจากทุ่งลงไปในแม่น้ำลำคลอง และในช่วงเวลาเดียวกันบรรดาสัตว์น้ำจากแม่น้ำลำคลองก็ไหลทะลักเข้าสู่ท้องไร่ท้องนาที่น้ำท่วมเจิ่งนองไปทั่วทุกทิศ.
เกิดการแลกเปลี่ยนพันธุ์ปลา พันธุ์สัตว์น้ำกันอุตลุต นอกจากบรรดาสัตว์น้ำที่รอดพ้นจากจินดามนต์ของพระสังข์ทองที่ร่ายมนต์เรียกไปรวมกัน เพื่อหักหน้าหกเขยของท้าวสามล ซึ่งเป็นเขยผู้พี่ของพระสังข์ที่ออกตระเวนหาปลาไปถวายท้าวสามลตามแผนการกำจัดพระเขยขวัญคนที่ 7 คือพระสังข์….จะเริงร่าเพราะได้น้ำใหม่บรรยากาศใหม่ๆในท้องนาแล้ว.
บรรดานักตกปลาหรือชาวประมงน้ำจืด ก็พลอยเริงร่าไปด้วย เพราะช่วงที่ปลาแม่น้ำ ปลาในลำคลอง กำลังรื่นเริงหรรษากับวารีรสชาติใหม่ๆ ก็ทำให้บรรดาพรานเบ็ด พรานข่าย พรานแห พรานยอ พรานฉมวก พรานลอบ พรานไซ ได้ลงข่าย ยกยอ ทอดแห ดักลอบ ไซ อีจู้ โพงพาง วางเบ็ดราวเบ็ดปัก ได้กุ้งหอยปูปลามาทำปลาร้า ปลาจ่อม ปลาเค็ม ปลาต้มเค็ม ต้มส้ม ต้มยำ แป๊ะซะมากมายชนิดที่เรียกได้ว่าอึดตะปือ.
สมัยก่อนได้ปลามามากมาย แต่ไม่รู้ว่าจะขายให้ใคร เพราะทุกบ้านมีเรือมีแพเอาไว้ใช้ทำการประมง ใช้เป็นยานพาหนะทางน้ำโดยไม่ต้องพึ่งล้อ พึ่งเกวียน พึ่งระแทะ ( ระแทะ : ยานชนิดลาก ขนาดเล็ก มี 2 ล้อ ใช้วัวเทียมตัวเรือนราบไม่ยกสูง มีทั้งชนิด ( โป่ง,โล่ง ) โถง และประกอบหลังคา ต่างก็เก็บปลาแห้ง ปลาร้า ปลาเกลือ ปลาเค็มเอาไว้กินเป็นอาหารโปรตีนชั้นเลิศได้ตลอดทั้งปี.
ในขณะเดียวกัน บรรดานักหาปลา ชาวประมงน้ำจืด ชาวบ้านชาวช่องที่ต้องบุกน้ำลุยโคลนในฤดูน้ำหลาก ก็ยังได้ผักบุ้ง ผักกระเฉด ผักแว่น สาหร่ายน้ำจืด ( ในภาคเหนือเช่นในลำน้ำน่าน เรียกว่าไก ) เป็นอาหารประเภทผักสดที่มีคลอโรฟิลล์อุดมสมบูรณ์ตลอดย่านเต็มบ้านเต็มแม่น้ำลำคลอง
สมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 เมืองไทยขาดแคลนน้ำมันเชื้อเพลิง น้ำมันก๊าด ชาวบ้านร้านช่องของสังคมไทยก็ใช้ น้ำมันปลาสร้อย ที่ได้จากนำฝูงปลาสร้อยมาต้มมาเคี่ยวเอาน้ำมันปลาสร้อยมาใส่ตะเกียงจุดให้แสงสว่างในยามค่ำคืนแทนเทียนไขแทนน้ำมันก๊าดที่ขาดแคลน.
ชาวไทยที่เป็นชาวน้ำเพราะมีอาคารบ้านเรือนอยู่ตามริมแม่น้ำลำคลองต่างมีรายได้ท่วมท้นล้นตัวจากการจับปลาน้ำจืดขายในฤดูน้ำหลากหรือเทศกาลน้ำท่วมเมืองไทย.
ประเพณีแข่งเรือ ลอยกระทง ประเพณีจุดโคม – ชักโคม ( ขึ้นสู่ยอดเสาไม้ไผ่ )ประเพณีลดชุด – ลอยโคม ซึ่งเป็นประเพณีหลวง ปรากฏอยู่ในหนังสือพระราชพิธี 12 เดือน พระราชพิธีในล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 5
ก็แสดงถึงความสุข ความอุดมสมบูรณ์ของ “ เทศกาลน้ำท่วมประจำปี ” ของเมืองไทยในอดีต ได้เป็นอย่างดี.
โดย “โกสินทร์ ปิ่นสุพรรณ”
